قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

كلیات
ماده ۱
در این قانون عبارات اختصاری زیر جایگزین عناوین كامل آنها می گردد:
الف – «فرماندهی كل قوا» به جای « فرماندهی كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
ب – « نیروهای مسلح» به جای « نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
ج – « ستاد كل» به جای « ستاد كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
د – « ارتش» به جای « ارتش جمهوری اسلامی ایران».
هـ – « سپاه» به جای « سپاه پاسداران انقلاب اسلامی».
و – « نیروی انتظامی» به جای « نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران».
ز – « سازمان عقیدتی – سیاسی» به جای « سازمان عقیدتی – سیاسی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران».
ح – « سازمان حفاظت اطلاعات» به جای « سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران».
ط – « سازمان تأمین خدمات درمانی» به جای « سازمان تأمین خدمات درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
ماده ۲
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در این قانون عبارتند از : ارتش، سپاه و نیروی انتظامی.
ماده ۳
كاركنان مشمول این قانون عبارتند از كسانی كه برابر با مقررات این قانون به استخدام نیروی انتظامی در می آیند.
تبصره ۱ – سازمانهای عقیدتی – سیاسی و حفاظت اطلاعات و سایر مجموعه های وابسته به نیروی انتظامی از نظر مقررات استخدام تابع این قانون می باشند.
تبصره ۲ – كلیه كاركنانی كه براساس مقررات سابق به استخدام نیروی انتظامی درآمده اند، مشمول این قانون خواهند بود.

شرایط عمومی استخدام و طبقه بندی
بخش اول – تعاریف:
ماده ۴
استخدام در نیروی انتظامی عبارت است از پذیرفتن شخص واجد شرایط برای انجام خدمت در یكی از مشاغل پیش بینی شده در این قانون.
ماده ۵
شغل عبارت است از مجموع وظایف و مسؤولیتها و اختیارات مرتبط و مستمر كه به عنوان كار واحد برای یك فرد درنظر گرفته می شود.
ماده ۶
مشاغل نیروی انتظامی به سه گروه تقسیم می شود:
الف – شغل انتظامی – عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی كه در جداول سازمان برای كاركنان انتظامی پیش بینی شده است. مشاغل فرماندهی جزو مشاغل انتظامی محسوب می گردد.
ب – شغل كارمندی – عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی كه در جداول سازمان برای كارمندان پیش بینی شده است.
ج – شغل مشترك – عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی كه در جداول سازمان با این عنوان تعیین شده و منحصر به كاركنان انتظامی یا كارمندان نبوده و قابل تخصیص به هر دو می باشد.
تبصره ۱ – در مشاغل مشترك شرایط احراز شغل باید به نحوی تعیین گردد كه شایسته ترین كاركنان اعم از انتظامی و كارمند منصوب گردند.
تبصره ۲ – مشاغل انتظامی، كارمندی و مشترك با رعایت مفاد این قانون در قالب محلهای سازمانی در جداول سازمان مشخص میشود.
ماده ۷
رشته شغلی عبارت است از مجموعه مشاغلی كه به لحاظ نزدیكی و سنخیت از نظر اطلاعات و دانستنی های علمی دارای محتوای مشترك باشند.
ماده ۸
رسته عبارت است از مجموعه رشته های شغلی كه از نظر تخصص یا نوع كار یا نوع آموزش وابستگی و ارتباط نزدیك داشته باشند.
ماده ۹
كاركنان نیروی انتظامی كسانی هستند كه برابر شرایط و مقررات مندرج در این قانون یا قانون خدمت وظیفه عمومی به خدمت پذیرفته می شوند و عبارتند از:
الف – پایور
ب – پیمانی

ج – وظیفه
ماده ۱۰
كاركنان پایور به كسانی اطلاق می گردد كه برای انجام خدمت مستمر در نیروی انتظامی استخدام می شوند و عبارتند از:
الف – پایور انتظامی
ب – پایور كارمند
ج – پایور محصل
ماده ۱۱
پایوران انتظامی كاركنانی هستند كه پس از طی آموزشهای لازم به یكی از درجات پیش بینی شده در این قانون نائل و از لباس و علائم انتظامی استفاده می نمایند.
ماده ۱۲
پایوران كارمند كاركنانی هستند كه براساس مدارج تحصیلی و یا مهارت تجربی و تخصصی استخدام و بدون استفاده از لباس، درجات و علائم انتظامی به یكی از رتبه های پیش بینی شده در این قانون نائل می شوند.
ماده ۱۳
پایوران محصل كاركنانی هستند كه به منظور خدمت استخدام و قبل از انتصاب در یكی از مشاغل مندرج در این قانون در یكی از مراكز آموزشی نیروی انتظامی یا سایر مؤسسات آموزشی به هزینه نیروی انتظامی مشغول تحصیل می باشند.
ماده ۱۴
كاركنان پیمانی به كسانی اطلاق می گردد كه خدمت پیمانی را به صورت انتظامی یا كارمندی برابر مقررات مندرج در این قانون انجام می دهند.
ماده ۱۵
كاركنان وظیفه كسانی هستند كه مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی در یكی از دوره های ضرورت، احتیاط یا ذخیره مشغول خدمت می باشند.

بخش دوم – شرایط عمومی استخدام:
ماده ۱۶
شرایط عمومی استخدام كاركنان پایور و پیمانی به شرح زیر می باشد:
الف – اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام.
ب ـ اعتقاد و التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ولایت مطلقه فقیه و آمادگی فداکاری در راه تحقق اهداف آنها (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ج – تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
د – عدم سابقه عضویت یا وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی معارض با نظام جمهوری اسلامی ایران.
هـ – عدم عضویت یا وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی در زمان تقاضای استخدام.
و – عدم محكومیت به محرومیت از خدمات دولتی.
ز – نداشتن سوء پیشینه كیفری.
ح – عدم اعتیاد به مواد مخدر.
ط – داشتن شرایط تحصیلی و یا تخصصی لازم برای خدمت مورد نظر.
ی – دارا بودن حداقل هفده سال سن و حداكثر سی و پنج سال.
ك – داشتن سلامت و توانائی جسمی و روانی متناسب با خدمت مورد نظر.
تبصره – مراحل استخدام و چگونگی انجام مسابقه و آزمون ورودی براساس آیین نامه ای خواهد بود كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و با تأیید ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا خواهد رسید.
ماده ۱۷
هیأت مركزی گزینش مركب از وزیر كشور یا معاون امنیتی و انتظامی، فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی، رئیس سازمان عقیدتی سیاسی یا جانشین وی، رئیس سازمان حفاظت اطلاعات یا جانشین وی و معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی به عنوان دبیر هیأت تشكیل می گردد و در چهارچوب مفاد این قانون وظیفه تعیین سیاست های گزینش كاركنان و تدوین دستورالعملهای مورد نیاز با همكاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور و نظارت بر كار هسته های گزینش در نیروی انتظامی را بعهده دارد. هسته های گزینش در نیروی انتظامی توسط هیأت مركزی تشكیل می گردد.
ماده ۱۸
استخدام كاركنان انتظامی برای خدمت به صورت پایور منحصراً براساس یكی از مقاطع تحصیلی پایان دوره های راهنمایی، متوسطه، كاردانی، كارشناسی، كارشناسی ارشد، دكترا و بالاتر انجام می گیرد.
ماده ۱۹
كارمندان به دو صورت ذیل استخدام می شوند:
الف – براساس مدارك تحصیلی در یكی از مقاطع پایان دوره متوسطه، كاردانی، كارشناسی، كارشناسی ارشد، دكترا و بالاتر.
ب – براساس مهارت عملی با حداقل مدرك نهضت سوادآموزی.
ماده ۲۰
نیروی انتظامی می تواند زنان را با حفظ موازین اسلامی در مشاغلی كه مستلزم به كارگیری زنان است به صورت كاركنان انتظامی یا كارمند استخدام نماید.
تبصره ۱ – مشاغل خاص زنان و امور انضباطی آنان بنا به مورد در جداول سازمانی و آیین نامه انضباطی تعیین می شود.
تبصره ۲ – كلیه كاركنان زن كه در اجرای ماده (۱۹۶) قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۶۶.۷.۷ – از وضعیت انتظامی به كارمند معادل خود تبدیل شده اند درصورت تمایل می توانند به وضعیت سابق اعاده شده و برابر مقررات این قانون به درجات متناسب نائل گردند.
ماده ۲۱
نیروی انتظامی می تواند به منظور تأمین نیاز سازمانی خود، داوطلبانی را كه حداقل دارای مدرك تحصیلی پایان دوره راهنمایی می باشند با اخذ تعهد پنج سال خدمت انتظامی و یا شش سال خدمت كارمندی به صورت پیمانی استخدام نماید. تمدید مدت یا تجدید قرارداد مجاز نمی باشد.
تبصره ۱ – استخدام كارمند پیمانی براساس تخصص و مهارت عملی، از لحاظ مدرك تحصیلی مشمول بند (ب) ماده (۱۹) خواهد بود.
تبصره ۲ – خدمت كاركنان پیمانی كه خدمت دوره ضرورت را انجام نداده اند به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقی می گردد و درصورتی كه قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفی یا بركنار گردند برابر مقررات قانون وظیفه عمومی با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره ۳ – نیروی انتظامی می تواند كاركنانی را كه در حال انجام خدمت دوره ضرورت می باشند به صورت پیمانی استخدام نماید.
ماده ۲۲
جداول سازمانی باید به نحوی تنظیم گردد كه حداقل هفتاد درصد(۷۰%) از كاركنان پایور و مابقی به ترتیب از كاركنان پیمانی و وظیفه استفاده شود.
تبصره – به كارگیری كاركنان وظیفه دیپلمه و پائین تر در مشاغلی غیر از نگهبانی و خدماتی مطابق با دستورالعملی می باشد كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تهیه و پس از تأیید ستاد كل به اجراء گذارده خواهد شد.
ماده ۲۳
نیروی انتظامی می تواند به منظور تأمین نیروی انسانی، درصورت نیاز از كاركنان سایر نیروهای مسلح و سازمانها و وزارتخانه ها و نهادهای انقلاب اسلامی با آموزش های لازم و با رعایت مقررات نیروی انتظامی و همچنین رعایت مقررات نیروها و سازمانها و وزارتخانه های ذی ربط به صورت انتقال یا مأمور به خدمت استفاده نماید.
تبصره ۱ – سابقه خدمت كاركنان منتقل شده به نیروی انتظامی ازلحاظ پایه خدمتی و سنوات بازنشستگی قابل احتساب است.
تبصره ۲ – نیروی انتظامی می تواند در مواقع ضروری و برای مدت محدود از بسیجیان برای اجرای مأموریت های قانونی خود به صورت مأمور استفاده نماید. نحوه به كارگیری و وضعیت خدمتی و حقوق و مزایای آنان به موجب دستورالعملی خواهد بود كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی سپاه، وزارت كشور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور و ستاد كل تهیه و به تصویب فرماندهی كل قوا خواهد رسید.
تبصره ۳ – نیروی انتظامی به منظور بهره گیری از مشاركتهای مردمی در تحكیم و توسعه نظم و امنیت اجتماعی می تواند عده ای را به عنوان پلیس افتخاری از بین افراد داوطلب واجد صلاحیت، انتخاب و پس از آموزش و سازماندهی لازم، با عناوینی چون پلیس محلی به كار گیرد.
چگونگی اجرای این تبصره به موجب آئین نامه ای خواهد بود كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و از طریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا می رسد.
ماده ۲۴
نیروی انتظامی می تواند درصورت نیاز از كاركنان وظیفه در حین خدمت دوره ضرورت و احتیاط و همچنین از كاركنان پیمانی در طول مدت قرارداد با دارا بودن شرایط لازم به عنوان پایور استخدام نماید. این قبیل داوطلبان در شرایط مساوی نسبت به سایر داوطلبان از اولویت برخوردارند. آموزش و ترفیعات آنان نیز تابع مقررات مندرج در این قانون خواهد بود.
ماده ۲۵
نیروی انتظامی می تواند به منظور تأمین استاد و تكمیل اعضاء هیأت علمی مؤسسات آموزش عالی خود، كاركنان مورد نیاز را براساس مقررات استخدامی هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی استخدام و به مشاغل آموزشی و پژوهشی منصوب نماید.
تبصره – كاركنان پایور كه دارای شرایط لازم برای عضویت در هیأت علمی موضوع این ماده باشند می توانند به عضویت هیأت علمی مؤسسات آموزش عالی نیروی انتظامی درآیند.
ماده ۲۶
استخدام جز برای مشاغل پیش بینی شده در جداول سازمان و همچنین تغییر نوع استخدام كاركنان، جز در موارد مذكور در این قانون ممنوع است.

بخش سوم – سازمان و طبقه بندی:
ماده ۲۷
مشاغل نیروی انتظامی در رشته ها و رسته های مختلف دسته بندی می گردند. انواع رسته ها و علائم رسته ای و لباس و علائم درجات به موجب دستورالعملی خواهد بود كه به وسیله نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تهیه و از طریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا خواهد رسید.
ماده ۲۸
نیروی انتظامی موظف است كلیه كاركنان خود را متناسب با رشته های تحصیلی، دوره های آموزشی و مهارت های آنان رسته بندی نماید. تغییر رسته در موارد خاص برابر دستورالعمل رسته ها، موضوع ماده (۲۷) خواهد بود.
ماده ۲۹
نیروی انتظامی موظف است مشاغل كارمندان موضوع بند (ب) ماده(۱۹) این قانون را از نظر پیچیدگی به سه گروه (۱)، (۲) و (۳) و میزان مهارت در انجام مشاغل هر یك از سه گروه را به سه رده (۱)، (۲) و (۳) طبقه بندی نماید.
تخصص و مهارت فنی این قبیل كارمندان در بدو استخدام توسط كمیسیون ارزیابی مهارت فنی مورد ارزیابی قرار گرفته و رده آنان تعیین می گردد.
ماده ۳۰
نیروی انتظامی مكلف است حداكثر ظرف مدت دو سال در چهارچوب این قانون كلیه مشاغل مربوطه را به منظور طبقه بندی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و براساس آن نسبت به تعیین شرح وظایف و شرایط احراز هر شغل با هماهنگی وزارت كشور اقدام و پس از تصویب فرماندهی كل قوا در انتصابات و ترفیعات ملاك عمل قرار دهد.
ماده ۳۱
تعداد و تركیب نیروی انسانی و همچنین نسبت درجه ها و رتبه های كاركنان نیروی انتظامی بر مبنای اهداف، خط مشی و نیازها برابر جداول سازمان و تجهیزاتی كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تهیه و ازطریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا خواهد رسید، مشخص می گردد.
ماده ۳۲
نیروی انتظامی مكلف است حداكثر ظرف دو سال پس از تصویب این قانون محلهای سازمانی نیروی انتظامی را مورد بررسی قرار داده و ضرورت انتظامی یا كارمندی یا مشترك بودن شغل را تعیین و درجات و رتبه های مناسب برای هر محل سازمانی را در نظر گرفته و با هماهنگی وزارت كشور ازطریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا برساند.
تبصره – چنانچه برخی از محلهای سازمانی مربوط به مشاغل تخصصی و یا تجربی فاقد طیف درجات متناسب با تعداد یا تركیب مشاغل مزبور در جداول سازمانی باشد، می توان درجه محل سازمانی این قبیل مشاغل را ضمن تعیین حداقل و حداكثر درجه مورد نیاز به صورت سیال مشخص نمود، كه در این صورت برای انجام امور خدمتی، درجه شاغل ملاك تعیین درجه محل سازمانی شغل مورد تصدی خواهد بود.

آموزش
ماده ۳۳
دوره های آموزشی كاركنان نیروی انتظامی به شرح ذیل می باشد:
الف – دوره های عمومی انتظامی.
ب – دوره های تخصصی.
ج – دوره علمی.
د – دوره های سرپرستی.
هـ – دوره های تخصصی تكمیلی.
و – دوره های كاردانی علوم و فنون انتظامی.
ز – دوره های كارشناسی علوم و فنون انتظامی.
ح – دوره های كارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی.
ط – دوره فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی.
ی – دوره عالی امنیت.
تبصره ۱ – عناوین دوره های بندهای ( و)، ( ز)، (ح)، (ط) و (ی) از نظر طبقه بندی مشاغل و استخدام و ارتقاء در نیروی انتظامی كاربرد دارد و برای اعطای مدارك تحصیلی مطابق ماده (۵۴) اقدام خواهد شد.
تبصره ۲ – نیروی انتظامی می تواند درصورت لزوم علاوه بر دوره های مذكور نیازمندیهای آموزشی دیگر خود را در قالب آموزشهای عرضی ( تخصصی كوتاه مدت و ضمن خدمت) اجرا نماید.
تبصره ۳ – در جهت توسعه همكاریهای مشترك، اطلاع از آخرین یافته های علمی و تخصصی در سایر نیروهای مسلح و تأمین بخشی از نیازمندیهای آموزشی تخصصی، نیروی انتظامی می تواند نسبت به اعزام كاركنان واجد شرایط خود به كلیه دوره های مصوب آن نیروها اقدام و سهمیه مناسب در دوره های آموزشی خود برابر درخواست آنان پیش بینی نماید.
ماده ۳۴
مراكز آموزشی كاركنان نیروی انتظامی به شرح ذیل می باشد:
الف – مراكز آموزش عمومی.
ب – آموزشگاههای علمی – تخصصی.
ج – واحدهای آموزشی.
د – دانشكده های علوم و فنون انتظامی.
هـ – دانشكده فرماندهی و ستاد.
تبصره ۱ – به مجموعه دانشكده های نیروی انتظامی « دانشگاه علوم انتظامی» اطلاق می گردد.
تبصره ۲ – تأسیس و ایجاد مراكز آموزشی موضوع این ماده با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منوط به تأمین اعتبار و تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور است.
ماده ۳۵
دوره های عمومی انتظامی به منظور ارائه آموزشهای نظامی، انتظامی مقدماتی و آشنائی با مقررات و آئین نامه های سازمانی با اهداف ایجاد آمادگی عمومی برای خدمت در نیروی انتظامی متناسب با گونه های مختلف استخدامی موضوع ماده (۹) برای كلیه كاركنان در بدو خدمت تشكیل می گردد.
ماده ۳۶
دوره های تخصصی به منظور ایجاد توانمندی تخصصی مورد نیاز برای كاركنان انتظامی پایور كه دوره عمومی انتظامی خود را در آموزشگاههای علمی – تخصصی گذرانده اند و همچنین كارمندان پایور و پیمانی كه بدون مهارت و تخصصی استخدام می شوند متناسب با رسته های ناجا بلافاصله بعد از دوره عمومی انتظامی ارائه می گردد.
برنامه آموزشی این دوره ها می بایست به گونه ای تنظیم گردد كه دانش آموختگان آن بتوانند از عهده مشاغل گروهبانی و رتبه های همطراز برآیند.
تبصره – دوره تخصصی كاركنان وظیفه متناسب با مشاغل سازمانی خاص آنان ارائه می گردد.
ماده ۳۷
دوره علمی به منظور ارتقاء تحصیلات كاركنان پایور انتظامی كه با مدرك حداقل پایان دوره راهنمایی به استخدام درآمده اند برای نیل به مدرك پایان دوره متوسطه با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش تشكیل می گردد.
ماده ۳۸
دوره های تخصصی تكمیلی به منظور تكمیل تخصص و به روز آمد نمودن دانش رسته ای كاركنان پایور نیروی انتظامی برای نیل به ترفیع و یا تصدی مشاغل خاص متناسب با رسته، رشته و مشاغل نیروی انتظامی حداقل به مدت یك ماه حسب مورد در دانشكده فرماندهی و ستاد، دانشكده های علوم و فنون، آموزشگاههای علمی – تخصصی و واحدهای آموزشی اجرا می گردد.
نیروی انتظامی مكلف است نسبت به تشكیل این دوره ها طوری اقدام نماید كه كلیه كاركنان بتوانند به موقع این دوره ها را طی نمایند. برنامه آموزشی این دوره ها باید طوری تنظیم گردد كه دانش آموختگان آن از عهده مشاغل در درجات یا رتبه های بالاتر برآیند.
تبصره ۱ – دوره های آموزشی كه در مراكز آموزش برون سازمانی ارائه می گردد و محتوای آن با نیاز دانش رسته ای نیروی انتظامی مطابقت دارد معادل دوره تخصصی تكمیلی محسوب می گردد.
تبصره ۲ – كاركنانی كه هر یك از دوره های آموزشی مندرج در ماده (۳۳) این قانون را طی نمایند از طی دوره تخصصی تكمیلی همان دوره ترفیع معاف می باشند.
‌تبصره ۳ – حداقل مدت آموزش در مقاطع استوار یکمی به ستوان سومی و سروانی‌ به سرگردی دو ماه خواهد بود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ماده ۳۹
دوره سرپرستی به منظور احراز توانمندی لازم جهت تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت جزء برای كاركنانی كه از درجه استوار یكمی یا رتبه معادل به درجه ستوان سومی یا رتبه معادل نایل گردیده اند به مدت حداقل سه ماه متناسب با رسته خدمتی در دانشكده های علوم و فنون اجرا می گردد نیل به درجه ستوان دومی یا رتبه معادل منوط به موفقیت در طی این دوره می باشد.
دانش آموختگان این دوره از سه ماه ارشدیت برخوردار می گردند.
‌ماده ۴۰ – مراکز آموزش عمومی به منظور اجرای دوره‌های عمومی انتظامی و‌تخصصی بدو خدمت کارکنان وظیفه ایجاد می‌گردد. ‌نیروی انتظامی می‌تواند با توجه به نیاز خود نسبت به ایجاد این مراکز در نقاط‌مختلف کشور اقدام نماید. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ماده ۴۱ – آموزشگاه های علمی، تخصصی به منظور اجرای دوره عمومی‌انتظامی، دوره تخصصی و دوره علمی بدو خدمت و همچنین دوره‌های تخصصی‌تکمیلی برای کسانی که حداقل با مدارک تحصیلی پایان دوره راهنمایی به عنوان پایور‌انتظامی و پیمانی برای خدمت در مشاغل گروهبانی و بالاتر از طریق مسابقه ورودی استخدام‌می‌شوند، ایجاد می‌گردد. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
‌نیروی انتظامی می‌تواند متناسب با رسته‌های مصوب نسبت به ایجاد این مراکز در‌نقاط مختلف کشور اقدام نماید.
‌تبصره – نیروی انتظامی می‌تواند با رعایت ضوابط و مقررات وزارت آموزش و‌پرورش جهت ارتقاء تحصیلی کارکنان پایور شاغل تا سطح پایان دوره متوسطه مهارتی در‌آموزشگاههای علمی – تخصصی اقدام نماید.
ماده ۴۲
واحدهای آموزشی به منظور ارائه آموزش های تخصصی تكمیلی و عرضی ایجاد می گردد.
نیروی انتظامی می تواند با توجه به نیاز خود نسبت به ایجاد این واحدها در تابعیت یگانهای عمده خود اقدام نماید.
ماده ۴۳
كارمندان پایور در بدو خدمت دوره عمومی انتظامی را به مدت حداقل یك ماه و كارمندان با مدرك پایان دوره متوسطه كه بدون مهارت و تخصص استخدام گردیده اند علاوه بر آن یك دوره تخصصی را به مدت حداقل یك ماه طی می نمایند.
دوره عمومی انتظامی و تخصصی كارمندان دارای مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه در آموزشگاههای علمی تخصصی و دوره عمومی كارمندان با مدرك تحصیلی كاردانی و بالاتر در دانشكده علوم و فنون برگزار می گردد.
كارمندان در طول خدمت ضمن طی حداقل یكی از دوره های تخصصی تكمیلی در فاصله هر ترفیع می توانند با رعایت شرایط و ضوابط مورد نیاز برای تصدی مشاغل مدیریتی جزء، دوره سرپرستی و برای تصدی مشاغل مدیریت میانی، دوره فرماندهی و مدیریت و برای تصدی مشاغل مدیریت عالی، دوره عالی امنیت را طی نمایند.
تبصره – فهرست مشاغل مدیریت جزء، میانی و عالی براساس طبقه بندی مشاغل موضوع ماده (۳۰) تعیین خواهد شد.
ماده ۴۴
كاركنان پایور انتظامی با مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه مهارتی كه در نظام آموزش و پرورش طراحی و اجرا می شود و مورد نیاز نیروی انتظامی می باشد برای نیل به درجه گروهبان یكمی در بدو خدمت دوره عمومی انتظامی را حداقل به مدت شش ماه و دارندگان مدرك پایان دوره متوسطه فاقد مهارت علاوه بر دوره مذكور، دوره تخصصی را حداقل به مدت شش ماه طی می نمایند. این دوره ها در بدو خدمت و در آموزشگاههای علمی – تخصصی اجراء می گردد. كلیه كاركنان مزبور دوره های تخصصی و تكمیلی را در طول خدمت و در فاصله هر ترفیع می گذرانند. این كاركنان با رعایت شرایط و ضوابط مورد نیاز برای تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت جزء می بایست دوره سرپرستی را طی نمایند.
تبصره – كاركنان پایور انتظامی دارای مدرك پایان دوره راهنمایی در بدو خدمت دوره عمومی انتظامی، دوره تخصصی و دوره علمی را مجموعاً به مدت حداقل هجده ماه در آموزشگاههای علمی تخصصی طی می نمایند.
ماده ۴۵ – کلیه کارکنان پیمانی که به صورت انتظامی با مدرک تحصیلی پایان‌متوسطه و پایین‌تر استخدام می‌گردند دوره عمومی انتظامی را حداقل به مدت چهار ماه و‌کارکنان با مدرک تحصیلی کاردانی و بالاتر این دوره را حداقل به مدت دو ماه طی‌می‌نمایند. این کارکنان درصورت دارا نبودن تخصص و مهارت مورد نیاز نیروی انتظامی‌بلافاصله بعد از طی دوره عمومی انتظامی، دوره تخصصی را به مدت حداقل دو ماه‌متناسب با رسته‌های نیروی انتظامی طی می‌نمایند. این دوره‌ها در بدو خدمت حسب مورد در آموزشگاههای علمی ـ تخصصی و دانشکده‌های علوم و فنون انتظامی اجراء می‌شود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
‌ماده ۴۶ – کلیه کارمندان پیمانی در بدو خدمت، دوره عمومی انتظامی را به مدت‌حداقل سه ماه و درصورت دارا نبودن مهارت و تخصص لازم یک دوره تخصصی به مدت‌حداقل یک ماه در آموزشگاههای علمی ـ تخصصی طی می‌نمایند. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
تبصره – کارمندان پیمانی که خدمت سربازی را طی نموده‌اند دوره عمومی انتظامی آنان‌به یک ماه تقلیل می‌یابد و کسانی که خدمت سربازی خود را در نیروی انتظامی گذرانده‌باشند درصورتی که انفکاک آنان بیشتر از شش ماه نباشد از طی دوره عمومی انتظامی‌معاف هستند. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ماده ۴۷
كلیه كاركنان پیمانی انتظامی و كارمند در طول خدمت و قبل از ترفیع یك دوره تخصصی – تكمیلی را متناسب با درجه یا رتبه در دانشكده های علوم و فنون، آموزشگاههای علمی تخصصی و واحدهای آموزشی می گذرانند.
تبصره ۱ – كاركنانی كه خدمت سربازی را طی نموده اند دوره عمومی انتظامی آنان به یك ماه تقلیل می یابد و كسانی كه خدمت سربازی خود را در نیروی انتظامی گذرانده باشند درصورتی كه انفكاك آنان بیشتر از شش ماه نباشد از طی دوره عمومی انتظامی معاف هستند.
تبصره ۲ – كلیه كاركنان پیمانی كه برابر قوانین و مقررات تغییر وضعیت خدمتی داده و به عنوان كاركنان پایور بدون تغییر رسته به كار گرفته می شوند درصورت داشتن حداقل سه سال تجربه خدمتی و موفقیت در آزمون كه از طریق مراكز آموزش ذی ربط برگزار می گردد از طی آموزشهای عمومی انتظامی و تخصصی معاف می باشند. اینگونه كاركنان درصورت به كارگیری در رسته جدید موظف به طی دوره تخصصی قبل از به كارگیری می باشند.
ماده ۴۸
كاركنان وظیفه در بدو خدمت دوره های عمومی انتظامی و تخصصی مورد نیاز را طی می نمایند. كاركنان وظیفه با مدرك تحصیلی كاردانی و بالاتر درصورت به كارگیری در تخصصهای منطبق با تحصیلات آنان از طی دوره تخصصی معاف می باشند. این دوره ها در مراكز آموزش عمومی اجرا می گردد.
تبصره ۱ – برنامه آموزش كاركنان وظیفه در بدو خدمت متناسب با نیاز نیروی انتظامی و سطح تحصیلات آنان توسط نیروی مذكور تهیه و به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
تبصره ۲ – كاركنان وظیفه بی سواد و كم سواد دوره های سوادآموزی را برابر دستورالعملی كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی نهضت سوادآموزی تهیه و به تصویب وزیر كشور می رسد طی می نمایند.
ماده ۴۹
دوره های كاردانی علوم و فنون انتظامی در رشته های مختلف تحصیلی به منظور تربیت نیروی متخصص مورد نیاز نیروی انتظامی در سطح كاردانی متناسب با رسته های نیروی انتظامی جهت كاركنان پایور انتظامی كه با مدرك پایان دوره متوسطه ازطریق مسابقه ورودی جذب گردیده اند در بدو خدمت به مدت حداقل چهار نیمسال تحصیلی در دانشكده های علوم و فنون تشكیل می گردد.
برنامه آموزشی این دوره ها باید طوری تنظیم گردد كه با طی دوره های آموزشی بعدی دانش آموختگان از عهده مشاغل ستوان سومی تا مشاغل مربوط به درجات سرهنگی برآیند.
تبصره – پایوران انتظامی و كارمندان با داشتن مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه با حداكثر بیست و هفت سال سن درصورت دارا بودن سایر شرایط لازم می توانند در مسابقه ورودی دوره كاردانی شركت نمایند.
ماده ۵۰
دوره های كارشناسی علوم و فنون انتظامی در رشته های مختلف تحصیلی به منظور تربیت نیروی متخصص مورد نیاز نیروی انتظامی در سطح كارشناسی متناسب با رسته های نیروی انتظامی برای كاركنان پایور انتظامی كه با مدرك پایان دوره متوسطه ازطریق مسابقه ورودی جذب گردیده اند در بدو خدمت به مدت حداقل هفت نیمسال تحصیلی در دانشكده های علوم و فنون تشكیل می گردد. برنامه آموزشی این دوره ها می بایست طوری تنظیم گردد كه دانش آموختگان از عهده مشاغل ستوان دومی برآمده و با كسب تجارب حاصله از خدمت و همچنین طی دوره های بعدی از عهده كلیه مشاغل بالاتر برآیند.
تبصره ۱ – درصورت ضرورت، نیروی انتظامی می تواند دوره های كارشناسی علوم و فنون انتظامی را به صورت ناپیوسته برای دانش آموختگان دوره های كاردانی علوم و فنون انتظامی در طول درجه ستوان سومی و همچنین دارندگان مدرك كاردانی مؤسسات و مراكز آموزش عالی متناسب با نیاز نیروی انتظامی به مدت حداقل سه نیمسال تحصیلی با دارا بودن حداكثر بیست و هفت سال سن از طریق مسابقه ورودی اجرا نماید.
تبصره ۲ – دانش آموختگان آموزشگاههای علمی – تخصصی كه با مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه به استخدام نیروی انتظامی درآمده اند در طول درجه گروهبان یكمی و استوار دومی و كارمندان با مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه و حداكثر بیست و هفت سال سن درصورت داشتن سایر شرایط لازم می توانند در مسابقه ورودی كارشناسی علوم و فنون انتظامی شركت نمایند.
ماده ۵۱ – نیروی انتظامی می‌تواند تا بیست درصد (۲۰%) از ظرفیت دوره‌های‌کاردانی و کارشناسی علوم و فنون انتظامی را به کارکنان پایور شاغل واجد شرایط خود‌اختصاص دهد.
‌پذیرفته شدگان، از دوره عمومی انتظامی معاف و در زمان تحصیل بدون نصب‌درجه خواهند بود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ماده ۵۲
تغییر رشته تحصیلی ورودی های كاردانی و كارشناسی علوم و فنون انتظامی براساس تقاضای شخصی یا محرز گردیدن عدم توانمندی ادامه تحصیل در رشته مربوط بنا بر ضرورت و نیاز سازمان درصورت دارا بودن شرایط و ضوابط مورد نیاز فقط برای یك بار امكان پذیر می باشد.
شرایط و ضوابط مذكور در اساسنامه دانشكده های علوم و فنون انتظامی پیش بینی می گردد.
ماده ۵۳
دوره های كارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی به منظور گسترش دانش و تربیت متخصصان و پژوهندگان در سطح كارشناسی ارشد متناسب با رسته های نیروی انتظامی برای كاركنان پایور با مدرك تحصیلی كارشناسی ازطریق مسابقه ورودی در طول درجات سروانی و سرگردی یا رتبه همطراز به مدت حداقل سه نیمسال تحصیلی در دانشكده های علوم و فنون انتظامی تشكیل می گردد.
برنامه آموزشی این دوره ها می بایست طوری تنظیم گردد كه دانش آموختگان با آخرین تخصصها و یافته های علمی و مدیریتی متناسب با رسته مربوط و نیز با روشهای پژوهشی علمی آشنا شده تا توانمندی و مهارت لازم را برای مدیریت، تحقیق و تعلیم كسب نموده و از عهده مشاغل مربوط برآیند.
دانش آموختگان این دوره از یك سال ارشدیت برخوردار می گردند.
تبصره – دانش آموختگان رتبه اول دوره های كارشناسی علوم و فنون می توانند این دوره را در صورت موفقیت در مسابقه ورودی بلافاصله پس از فراغت از تحصیل و قبل از نیل به درجه سروانی طی نمایند.
ماده ۵۴
نیروی انتظامی می تواند با تطبیق وضعیت دانشكده ها و محتوای دوره های تحصیلی مربوط در این قانون با مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به دانش آموختگان دوره های كاردانی و كارشناسی مدرك كاردانی و كارشناسی و به دانش آموختگان دوره های كارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی و فرماندهی و مدیریت عالی مدرك كارشناسی ارشد و به دانش آموختگان دوره عالی امنیت، مدرك دكترا اعطاء نماید.
ماده ۵۵
دوره های فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی به منظور تربیت فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی از طریق مسابقه ورودی برای كاركنان پایور در طول درجه سرگردی و سرهنگ دومی یا رتبه های همطراز در دانشكده فرماندهی و ستاد در سه سطح زیر تشكیل می گردد:
الف – برای كاركنان پایور با مدرك تحصیلی كارشناسی جهت تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت عالی به صورت بلند مدت حداقل به مدت سه نیمسال تحصیلی كه دانش آموختگان این دوره علاوه بر احراز شرایط برای تصدی مشاغل مذكور از یك سال ارشدیت برخوردار می گردند.
ب – برای كاركنان پایور با مدرك كارشناسی ارشد به بالا جهت تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت عالی به صورت كوتاه مدت حداقل به مدت شش ماه كه دانش آموختگان این دوره علاوه بر احراز شرایط برای تصدی مشاغل مذكور از سه ماه ارشدیت برخوردار می گردند.
ج – برای كاركنان پایور با مدرك كاردانی و همچنین كارشناسی كه شرایط لازم برای طی دوره بلندمدت برای آنان فراهم نگردیده جهت تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت میانی به صورت كوتاه مدت حداقل به مدت شش ماه كه دانش آموختگان این دوره علاوه بر احراز شرایط برای تصدی مشاغل مذكور از سه ماه ارشدیت برخوردار می گردند.
تبصره – برنامه آموزشی این دوره می بایست طوری تنظیم گردد كه دانش آموختگان با روشهای فرماندهی و مدیریت فرارسته ای آشنا شده، توانمندی لازم را برای طراحی، برنامه ریزی و هدایت در مشاغل فرماندهی و مدیریت نیروی انتظامی كسب نمایند.
ماده ۵۶
دوره عالی امنیت به منظور آموزش فرماندهان و مدیران عالی نیروی انتظامی در زمینه سیاست های داخلی و خط مشی كشور در امور امنیتی – انتظامی ازطریق مسابقه ورودی به مدت حداقل سه نیمسال در دانشكده فرماندهی و ستاد نیروی انتظامی برای دانش آموختگان دوره فرماندهی و مدیریت عالی و دارندگان مدرك كارشناسی ارشد و بالاتر كه دوره كوتاه مدت فرماندهی و مدیریت عالی را طی نموده اند در درجه حداقل سرهنگی و رتبه همطراز تشكیل می گردد، برنامه آموزشی این دوره می بایست طوری تنظیم گردد كه دانش آموختگان علاوه بر احراز شرایط لازم برای تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت عالی در نیروی انتظامی با روشهای علمی- پژوهشی آشنا شده تا توانمندی و مهارت علمی لازم را برای تحقیق، پژوهش و طراحی اجرای سیاستهای كلان امنیت عمومی و انتظامی كشور به دست آورند.
دانش آموختگان این دوره از یك سال ارشدیت برخوردار می گردند.
تبصره – فرماندهان و مدیران عالی نیروهای مسلح با معرفی بالاترین رده سازمانی و مسؤولین كشوری در سطح مدیران كل و بالاتر كه به نحوی در امور امنیتی و انتظامی دارای مسؤولیت هستند می توانند با داشتن شرایط مذكور در این دوره شركت نمایند.
ماده ۵۷
كاركنان واجد شرایط آن دسته از دوره های مندرج در این قانون كه دارای مسابقه ورودی هستند، حداكثر سه بار حق شركت در آزمون هر یك از دوره ها را دارند.
ماده ۵۸
به منظور اجرای دوره عمومی انتظامی دوره های كاردانی، كارشناسی و كارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی و همچنین دوره های تخصصی تكمیلی و دوره سرپرستی برای كاركنان پایور، دانشكده های علوم و فنون با رعایت تبصره (۱) ماده (۳۳) و پس از كسب مجوز از فرماندهی كل قوا ایجاد می گردند.
ماده ۵۹
دانشكده فرماندهی و ستاد به منظور اجرای دوره های فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی و دوره عالی امنیت تشكیل می گردد.
تبصره – دوره های تخصصی تكمیلی دانش آموختگان دوره فرماندهی و مدیریت در این دانشكده اجرا می گردد.
ماده ۶۰
اساسنامه های هر یك از مراكز آموزشی نیروی انتظامی جهت تحقق اهداف دوره های مربوط و ایجاد شرایط لازم برای اجرای دوره ها، با رعایت مواد مندرج در این قانون توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تدوین و از طریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا می رسد.
ماده ۶۱
كاركنان پایور انتظامی با مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه برای نیل به درجه ستوان سومی دوره كاردانی علوم و فنون انتظامی را پس از طی دوره عمومی انتظامی در بدو خدمت طی می نمایند. این كاركنان در طول خدمت ضمن طی دوره های تخصصی تكمیلی در هر ترفیع با رعایت شرایط و ضوابط برای تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت میانی ازطریق مسابقه ورودی دوره فرماندهی و مدیریت عالی كوتاه مدت را در طول درجه سرگردی و سرهنگ دومی طی می نمایند.
ماده ۶۲
كاركنان پایور انتظامی با مدرك تحصیلی پایان دوره متوسطه برای نیل به درجه ستوان دومی دوره كارشناسی علوم و فنون انتظامی را پس از طی دوره عمومی انتظامی در بدو خدمت طی می نمایند این كاركنان در طول خدمت ضمن طی دوره های تخصصی تكمیلی در طول هر ترفیع با رعایت شرایط و ضوابط می توانند در طول درجه سروانی و سرگردی دوره كارشناسی ارشد علوم و فنون و یا دوره فرماندهی و مدیریت عالی را در درجات سرگردی و سرهنگ دومی طی نمایند.
دانش آموختگان دوره فرماندهی و مدیریت عالی بلندمدت می توانند در مسابقه ورودی دوره عالی امنیت شركت نمایند. دانش آموختگان دوره های كارشناسی ارشد علوم و فنون برای شركت در دوره های عالی امنیت ملزم به طی دوره كوتاه مدت فرماندهی و مدیریت عالی می باشند.
‌ماده ۶۳ – دانش‌آموختگان دوره‌های کاردانی و بالاتر که در دانشگاهها و مؤسسات‌آموزش عالی برون سازمانی تحصیل نموده‌اند و به عنوان کارکنان پایور انتظامی استخدام‌گردیده‌اند، دوره عمومی انتظامی را در بدو خدمت به مدت حداقل سه ماه در دانشکده‌علوم و فنون طی نموده و در طول خدمت ضمن طی دوره‌های تخصصی تکمیلی برای‌تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت می‌توانند دوره‌های آموزشی مورد نیاز را برابر مفاد‌ماده (۶۲) طی نمایند.
‌این‌گونه کارکنان درصورت به‌کارگیری در مشاغل غیرمرتبط با رشته تحصیلی ملزم به‌طی یک دوره تخصصی متناسب با رسته‌های نیروی انتظامی حداقل به مدت سه ماه‌می‌باشند. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
تبصره ـ نیروی انتظامی می‌تواند هزینه‌های تحصیلی این کارکنان را بر اساس آیین‌نامه‌ای که توسط نیروی انتظامی تهیه می‌شود و پس از تأیید وزارت کشور و با هماهنگی ستاد کل به تصویب هیأت وزیران می‌رسد، محاسبه و به آنان پرداخت نماید.
ماده ۶۴
اعزام كاركنان به هر یك از دوره های آموزشی پیش بینی شده در این قانون مشروط به آن است كه امكان و فرصت ادامه خدمت و بازدهی متناسب با مدت، كیفیت و اهمیت دوره آموزشی را حداقل به مدت دوبرابر زمان تحصیل داشته باشند.
تبصره – نیروی انتظامی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید كه كاركنان واجد شرایط بتوانند به موقع برای طی دوره های مندرج در این قانون اعزام شوند. در موارد استثنائی و نیازهای سازمانی با تصویب فرمانده نیروی انتظامی فقط برای یك دوره اعزام كاركنان به تعویق می افتد.
ماده ۶۵
نیروی انتظامی می تواند بخشی از نیازهای تخصصی خود را با هماهنگی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی ازطریق اخذ سهمیه و یا استخدام دانشجو از دانشگاهها و مؤسسات آموزشی خارج از نیروی انتظامی تأمین نماید.
تبصره ۱ – نیروی انتظامی موظف است همه ساله نیازمندیهای تخصصی و تحصیلی خود را اعلام كند تا كاركنان بتوانند درصورت تمایل در رشته های مزبور تحصیل نمایند.
تبصره ۲ – نیروی انتظامی هزینه تحصیلی كاركنانی را كه در رشته های مورد نیاز در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی تحصیل می كنند پرداخت می نماید.
ماده ۶۶
نیروی انتظامی می تواند به منظور مبادله علوم و تجربیات تخصصی در امور انتظامی و در قالب سیاستهای كلی كشور نسبت به اعزام كاركنان خود به سایر كشورها و قبول افراد نیروهای انتظامی آنها جهت طی دوره های آموزشی مبادرت نماید.
ماده ۶۷
نیروی انتظامی می تواند تجربیات مدون و نتایج تحقیقات علمی مرتبط و مورد نیاز خدمتی كاركنان را كه ممتاز شناخته می شوند به عنوان بخشی از آموزشهای تخصصی تكمیلی طول خدمت پذیرفته و برای آنها گواهی كفایت آموزش صادر نماید.
تبصره – اجرای این ماده طبق دستورالعملی خواهد بود كه به تصویب فرمانده نیروی انتظامی می رسد.
ماده ۶۸
نیروی انتظامی می تواند به منظور ارتقاء تحصیلی كاركنان خود با استفاده از امكانات آموزش از راه دور نسبت به برگزاری تمام یا قسمتی از دوره های آموزشی موضوع ماده (۳۳) این قانون با هماهنگی وزارتخانه های ذی ربط اقدام نماید.
ماده ۶۹
تغییر رسته خدمتی كاركنان نیروی انتظامی در طول خدمت براساس ضوابط و رعایت ماده (۲۸) این قانون مستلزم طی نمودن دوره های تخصصی مورد نیاز و یا قبولی در آزمون های مربوط به رسته جدید می باشد.
ماده ۷۰
تطبیق آموزش كاركنان نیروی انتظامی كه دوره های آموزشی خود را تا زمان تصویب این قانون براساس نظام آموزش قبل گذرانده و یا كاركنانی كه به نیروی انتظامی منتقل شده اند با دوره های آموزشی مندرج در این قانون براساس دستورالعملی خواهد بود كه توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تهیه و از طریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا خواهد رسید.

ترفیعات، ارزشیابی و انتصابات
بخش اول – ترفیعات و ارزشیابی:
ماده ۷۱
ترفیع عبارت است از نیل به درجه یا رتبه بالاتر برابر مقررات این قانون.
تبصره – ترفیعات و روش اجرای آن به موجب آئین نامه ای خواهد بود كه به وسیله نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت كشور تهیه و ازطریق ستاد كل به تصویب فرماندهی كل قوا می رسد.
ماده ۷۲
عناوین و ترتیب درجات كاركنان انتظامی به شرح زیر می باشد:
۱ – سرباز
۲ – سرباز دوم
۳ – سرباز یكم
۴ – سرجوخه
۵ – گروهبان سوم
۶ – گروهبان دوم
۷ – گروهبان یكم
۸ – استوار دوم
۹ – استوار یكم
۱۰ – ستوان سوم
۱۱ – ستوان دوم
۱۲ – ستوان یكم
۱۳ – سروان
۱۴ – سرگرد
۱۵ – سرهنگ دوم
۱۶ – سرهنگ
۱۷ – سرتیپ دوم
۱۸ – سرتیپ
۱۹ – سرلشگر
۲۰ – سپهبد
۲۱ – ارتشبد
تبصره ۱ – درجات مندرج در این ماده مجموعاً به پنج گروه تقسیم می گردند:
الف – ردیفهای ۱ تا ۴ گروه سربازی
ب – ردیفهای ۵ تا ۹ گروه درجه داری
ج – ردیفهای ۱۰ تا ۱۳ گروه افسری جزء
د – ردیفهای ۱۴ تا ۱۶ گروه افسری ارشد
هـ – ردیفهای ۱۷ و بالاتر گروه امرا
تبصره ۲ – بعد از عناوین درجات پاسداران كمیته سابق انقلاب اسلامی كه براساس دستورالعمل تعیین جایگاه خدمتی پاسداران كمیته انقلاب اسلامی ( مصوب فرماندهی كل قوا) و نیز پاسدارانی كه براساس دستورالعمل تعیین جایگاه خدمتی سپاه تطبیق شده اند و به تجویز ماده (۲۳) این قانون به نیروی انتظامی منتقل گردیده و یا می گردند كلمه ( پاسدار) اضافه می شود.
ماده ۷۳
حداقل مدت توقف كاركنان پایور و پیمانی در هر یك از درجات و رتبه های موضوع این قانون چهار سال می باشد.
ماده ۷۴
دانش آموختگان آموزشگاههای علمی – تخصصی موضوع این قانون كه موفق به اخذ مدرك پایان دوره متوسطه مهارتی شده اند به درجه گروهبان یكمی و در نهایت به درجه سروانی نائل خواهند شد. درصورتی كه كاركنان انتظامی مشمول این ماده در طول خدمت از ارشدیت یا درجه تشویقی برخوردار شوند، به همان میزان و حداكثر به درجه سرگردی ارتقاء می یابند.
تبصره ۱ – كاركنان انتظامی كه قبل از این قانون با مدرك پائین تر از پایان دوره متوسطه استخدام گردیده اند درصورتی كه موفق به اخذ مدرك پایان دوره متوسطه گردند به چهار سال ارشدیت نائل می گردند.
تبصره ۲ – آن دسته از كاركنانی كه با مدرك پایان دوره راهنمایی استخدام می شوند و موفق به طی دوره علمی نمی گردند به درجه گروهبان دومی و در نهایت به درجه ستوان یكمی نائل خواهند شد.

ماده ۷۵ – دانش آموختگان دوره كاردانی دانشكده های علوم و فنون انتظامی به درجه ستوان سومی و در نهایت به درجه سرهنگی خواهند رسید.
تبصره – در موارد استثنایی به پیشنهاد فرمانده نیروی انتظامی و تصویب فرماندهی كل قوا، درجه سرتیپ دومی پس از طی حداقل مدت توقف در درجه سرهنگی به صورت درجه تشویقی به آنان اعطاء می گردد.
ماده ۷۶
دانش آموختگان دوره كارشناسی دانشكده های علوم و فنون انتظامی به درجه ستوان دومی نائل می گردند.
تبصره – نیل به درجه سرتیپی و بالاتر منوط به طی دوره فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی یا دارا بودن مدرك تحصیلی كارشناسی ارشد و یا بالاتر مورد نیاز و قابل قبول نیروی انتظامی خواهد بود.
ماده ۷۷
چنانچه در اساسنامه ها ( موضوع ماده «۶۰» این قانون) طول هر یك از دوره های آموزشی بدو خدمت براساس نیاز نیروی انتظامی بیش از حداقل زمان مقرر در این قانون تعیین شود، كاركنان تحت آموزش پس از گذشت حداقل زمان مقرر، استحقاق نیل به درجه مربوط و برخورداری از حقوق و دیگر امتیازات درجه را خواهند داشت، لیكن نصب درجه، موكول به اتمام دوره آموزشی خواهد بود.
ماده ۷۸
وضعیت ترفیعات كاركنان انتظامی دانش آموخته مدارس و مؤسسات آموزش عالی و دانشگاهها پس از استخدام و طی دوره آموزش انتظامی، حسب مورد تابع مقررات مندرج در مواد (۷۵) و (۷۶) این قانون خواهد بود.
تبصره ۱ – دارندگان مدارك بالاتر از كارشناسی و معادل آن در ازاء هر سال تحصیل بالاتر از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرك كارشناسی و در ازاء هر چهار سال ارشدیت از یك درجه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره ۲ – سالهای قابل احتساب موضوع تبصره فوق برابر حداقل زمان تعیین شده توسط وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در هر یك از مقاطع تحصیلی می باشد.
ماده ۷۹
با كاركنان انتظامی كه در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه مدارك تحصیلی كاردانی و بالاتر مورد نیاز و قابل قبول نیروی انتظامی شوند به ترتیب زیر رفتار می شود:
‌الف – چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید درجه آنان پائین‌تر از درجات‌ورودی مدرک ارائه شده باشد، به درجات ورودی مدرک جدید نائل و به ازاء هر سال‌سابقه خدمت در درجات قبلی از دو ماه ارشدیت نیز برخوردار شده و ترفیعات بعدی‌آنان براساس مدرک تحصیلی جدید و با رعایت مقررات ماده (۷۸) این قانون خواهد بود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۰/۴/۸)
ب – چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصیلی جدید درجه آنان برابر یا بالاتر از درجات ورودی مدرك ارائه شده باشد، به ازاء هر مقطع تحصیلی از یك سال و نیم ارشدیت برخوردار می گردند و ترفیعات بعدی آنان براساس مدرك تحصیلی جدید تابع مقررات مواد (۷۵) و (۷۶) این قانون خواهد بود.

ماده ۸۰
كاركنان پیمانی پس از طی دوره آموزش لازم به درجات یا رتبه های زیر نائل می شوند:
الف – دارندگان مدرك نهضت سوادآموزی و پایان دوره ابتدایی به رتبه ۲.
ب – دارندگان مدرك پایان دوره راهنمایی به درجه گروهبان دومی یا رتبه ۵.
ج – دارندگان مدرك پایان دوره متوسطه به درجه گروهبان یكمی یا رتبه ۷.
د – دارندگان مدرك كاردانی به درجه ستوان سومی یا رتبه ۱۰.
هـ- دارندگان مدرك كارشناسی به درجه ستوان دومی یا رتبه ۱۱.
و – دارندگان مدارك بالاتر در ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از كارشناسی از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدارك كارشناسی و در ازاء هر چهار سال ارشدیت از یك درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می شوند.
رعایت مفاد تبصر